لوله های فولادی

لوله (pipe) میله یا استوانه ی توخالی، بلند و دوسر باز با سطح مقطع دایره ای است که از آن جهت انتقال سیالات از یک مکان به یک مکان دیگر استفاده می شود. لوله ها جنس های مختلفی مانند لوله پلی اتیلن ، استنلس استیل، بتن، چدن، فولاد و ... دارند. یکی از رایج و متداول ترین لوله های مورد استفاده در صنعت، لوله فولادی است.

 لوله فولادی در سال 1800 میلادی وارد عرصه ی صنعت شد و تاکنون از آن استفاده های زیادی در صنایع مختلف شده است. جنس این لوله ها از فولاد کربن استیل است. لوله های فولادی به علت داشتن ضخامت زیاد، استحکام بالا و مقاومت بالا در برابر گرما و خوردگی در صنایع مختلف صنعتی و پالایشگاهی، همچنین مکان هایی با شرایط آب و هوایی گوناگون به منظور جا به جایی نفت، گاز و سیال های دیگر کاربرد دارند.

لوله ‌های فولادی به علت داشتن مقاومت بالا در برابر گرما، ضخامت و استحکام بالا در لوله کشی های صنعتی و پالایشگاه ها استفاده می شوند. از اصلی ترین کاربردهای لوله فولادی به جابه جایی سیالات مانند آب، نفت و گاز می توان اشاره کرد. از دیگر کاربردهای مهم لوله های فولادی محافظت از کابل های برق و عایق سیم ها در برابر ضربه، اشیا تیز و سایر صدمات احتمالی می توان نام برد و همچنین از افرادی که با کابل ها و سیم ها در تماس هستند، محافظت می کند.

لوله های فولادی رنگ شده به علت داشتن ظاهری زیبا در محل های پر رفت و آمد مانند معابر، ایستگاه های قطار و اتوبوس و فرودگاه ها استفاده می شوند.

لوله های فولادی به علت داشتن ضخامت و سایزهای مختلف در صنایع پزشکی، حمل و نقل و خودروسازی، لوازم خانگی، کشاورزی، مراکز تفریحی، راهنمایی و رانندگی، عمران و ساختمان سازی و سایر مصارف عمومی نیز استفاده می شوند.

نمونه هایی از کاربردهای لوله فولادی در صنایع ذکرشده به شرح زیر است:

ساخت تخت های بیمارستانی، تجهیزات و وسایل حمل بیمار و ملزومات پزشکی، جک و بالابر خودرو، ساخت چرخ دستی، دوچرخه و موتورسیکلت، بدنه ی خودروهای سبک و سنگین مانند تریلی و یدک کش ها، ساخت انواع جرثقیل ها و بالابرها، ساخت انواع ماشین آلات صنعتی و کشاورزی، حفاظ و نرده اطراف مراکز عمومی و مسکونی، داربست ها، ساخت پل های هوایی و روگذرهای خیابان، ساخت تجهیزات بدن‌سازی در ایستگاه های سلامت پارک ها و باشگاه های ورزشی، ساخت انواع صندلی و آلاچیق ها در سواحل و مراکز تفریحی، ساخت گلخانه ها، انتقال مواد و سیالات، لوله گاز، لوله شوفاژ، ساخت انواع میزهای تحریر و نیمکت ها و تابلوهای تبلیغاتی و راهنمایی درون و برون شهری.

لوله ‌های فولادی به علت داشتن مقاومت بالا در برابر گرما، ضخامت و استحکام بالا در لوله کشی های صنعتی و پالایشگاه ها استفاده می شوند. از اصلی ترین کاربردهای لوله فولادی به جابه جایی سیالاتی مانند آب، نفت و گاز می توان اشاره کرد. از دیگر کاربردهای مهم لوله های فولادی، محافظت از کابل های برق و عایق سیم ها در برابر ضربه، اشیای تیز و سایر صدمات احتمالی است و همچنین از افرادی که با کابل ها و سیم ها در تماس هستند، محافظت می کند.

لوله های فولادی رنگ شده به علت داشتن ظاهری زیبا در محل های پر رفت و آمد مانند معابر، ایستگاه های قطار و اتوبوس و فرودگاه ها استفاده می شوند.

لوله های فولادی به علت داشتن ضخامت و سایزهای مختلف در صنایع پزشکی، حمل و نقل و خودروسازی، لوازم خانگی، کشاورزی، مراکز تفریحی، راهنمایی و رانندگی، عمران و ساختمان سازی و سایر مصارف عمومی نیز استفاده می شوند.

نمونه هایی از کاربردهای لوله فولادی در صنایع ذکرشده به شرح زیر است:

ساخت تخت های بیمارستانی، تجهیزات و وسایل حمل بیمار و ملزومات پزشکی، جک و بالابر خودرو، ساخت چرخ دستی، دوچرخه و موتورسیکلت، بدنه ی خودروهای سبک و سنگین مانند تریلی و یدک کش ها، ساخت انواع جرثقیل ها و بالابرها، ساخت انواع ماشین آلات صنعتی و کشاورزی، حفاظ و نرده اطراف مراکز عمومی و مسکونی، داربست ها، ساخت پل های هوایی و روگذرهای خیابان، ساخت تجهیزات بدن‌سازی در ایستگاه های سلامت پارک ها و باشگاه های ورزشی، ساخت انواع صندلی و آلاچیق ها در سواحل و مراکز تفریحی، ساخت گلخانه ها، انتقال مواد و سیالات، لوله گاز، لوله شوفاژ، ساخت انواع میزهای تحریر و نیمکت ها و تابلوهای تبلیغاتی و راهنمایی درون و برون شهری.

انواع لوله فولادی

لوله فولادی به روش های مختلفی تولید می شود. این لوله ها معمولاً بر اساس روش تولیدشان دسته بندی می شوند. لوله های فولادی بر اساس روش تولید به دو دسته ی اصلی لوله فولادی درزدار یا جوشی (welded) ولوله فولادی بدون درز یا مانسیمان (seamless) تقسیم می شوند. اصلی ترین تفاوت لوله درزدار و لوله بدون درز، در مواد اولیه و فرآیند تولید این لوله ها است.

لوله های بدون درز یا مانسیمان به روش شلیک سنبه یا هوا از درون شمش استوانه ای با درجه حرارت معین یا به روش گریز از مرکز ساخته می شوند. این لوله ها نسبت به لوله های درزدار مستحکم تر هستند و مقاومت بالایی در برابر فشاری های داخلی و خارجی دارند. در ایران لوله های مانسیمان دارای حداکثر سایز 24 اینچ هستند و تنها کشورهای آمریکا و چین می توانند لوله های بدون درز را تا سایز 42 اینچ درست کنند. از لوله های فولادی بی درز در صنایع حساس مانند پتروشیمی یا لوله کشی تأسیسات برای عبور بخار هوا، مایعات و گازهای پرفشار استفاده می شود.

لوله های درزدار یا جوشی با خم کردن ورقه های فولاد و سپس جوش دادن پیوسته لبه های ورقه به هم تولید می شوند. لوله های فولادی درزدار خود به دو روش جوشکاری زیر پودری (Submerge Arc Weld) و جوش کاری مقاومت الکتریکی (Electric Resistance Weld) تولید می شوند.

لوله های درزدار به طور کلی به سه دسته ی درز مخفی یا القایی (ERW)، اسپیرال (SSAW) و خطی یا مستقیم (LSAW) تقسیم می شوند.

محل اتصال لوله های درز مخفی (ERW) با عبور میدان الکتریکی و با استفاده از مقاومت لوله ها حرارت تولید می شود و باعث جوش خوردن محل اتصال می شود.

لوله های درز مستقیم (LSAW)، بعد از عملیات فرم دهی، با جوش محل اتصال دو لبه تولید می شوند. این لوله ها به دلیل اینکه خط جوش آن ها مستقیم و خطی است به لوله ها درزدار خطی یا مستقیم شناخته می شوند.

همان طور که از نام لوله های اسپیرال (Spiral Weld) مشخص است، ورق ها با عبور از یک سری غلتک ها به شکل حلزونی (اسپیرال) در می آیند و سپس محل های اتصال جوش داده می شوند. مزیتی که این روش نسب به روش درز مستقیم یا خطی دارند این است که درروش درز مستقیم برای تغییر قطر لوله باید کل قالب خط تولید عوض شود در صورتی که درروش اسپیرال تنها با یک تغییر زاویه می توان لوله با قطرها مختلف و هزینه کمتر تولید کرد.

از لوله های درزدار اغلب در ساخت لوله گاز و شوفاژ استفاده می شود.

• مقاومت کششی و فشاری بالا
• مقاومت به نسبت بالا در برابر خوردگی
• امکان تولید با قطرها و ضخامت های مختلف
• صرفه اقتصادی بیشتر، سرعت و ایمنی بالاتر برای انتقال نفت و گاز

صرف نظر از مزیت های لوله فولادی، این لوله دارای معایبی از جمله خورده شدن و زنگ زدگی از خارج است به همین دلیل محافظت از سطح خارجی باعث افزایش قیمت محصول می شود. همچنین برای اتصال لوله های فولادی به جوشکار ماهر نیاز است در غیر اینصورت ممکن است به لوله آسیب برسد.