اتصالات فشار قوی دنده ای کلاس 3000 دسته ای از اتصالات بسیار مهم و کاربردی در صنعت تاسیسات و لوله کشی هستند. به طور کلی اتصالات به منظور هرگونه تغییر در جهت جریان و لوله کشی، ایجاد انشعاب در لوله اصلی برای فراهم کردن مسیر های بیشتر برای عبور سیال، کور کردن یکی از شاخه های لوله و از این قبیل اقدامات ساخته شده و از آن ها استفاده می شود. اتصالات موجود در صنعت لوله‌کشی را از نظر های مختلفی همچون جنس، نحوه اتصال به لوله و تجهیزات، کلاس فشاری و … می توان تقسیم بندی کرد.
از نظر جنس اتصالات را میتوان به سه نوع فولادی، استیل و گالوانیزه تقسیم کرد هر یک از این اتصالات دارای ویژگی های منحصر به فرد خود بوده و با توجه به شرایط موجود در صنعت استفاده می شوند. از نظر قابلیت تحمل فشار توسط اتصالات، کلاس های فشاری مختلفی وجود دارد که اتصالات فشار قوی دنده ای کلاس 3000 از جمله اتصالاتی هستند که تحمل فشار های بالا را دارند.
به طور کلی اتصالات فشار قوی دنده ای کلاس 3000 در صنعت بسیار مورد استفاده قرار می گیرند و انواع مختلفی دارند که برای کاربرد های متفاوت به کار می روند و در ادامه به مهم ترین آن ها اشاره خواهیم کرد. همچنین در ادامه با ویژگی ها، انواع و خصوصیات اتصالات فشار قوی دنده ای کلاس 3000 آن آشنا می شویم. به طور مختصر درباره نحوه ساخت و کاربرد این اتصالات نیز خواهیم دید.
انواع اتصالات و اتصالات فشار قوی دنده ای کلاس 3000
اتصالات در لوله کشی (Fittings) دارای اهمیت بسیاری هستند و از تجهیزات پر کاربرد در صنعت لوله کشی هستند به همین دلیل در ادامه با انواع اتصالات موجود از لحاظ نحوه اتصال آشنا می شویم و به طور خاص درباره اتصالات فشار قوی دنده ای کلاس 3000 مطالعه می کنیم. به طور کلی اتصالات را بر اساس شیوه ی اتصالشان، می توان به سه دسته کلی تقسیم کرد. این سه دسته کلی در ادامه آمده اند.
- اتصالات ساکت ولد (Socket Weld Fittings)
- اتصالات لب جوش (Fittings Butt Weld)
- اتصالات دنده ای یا رزوه ای (Threaded Fittings)
دو دسته اول ذکر شده جزو خانواده اتصالات جوشی هستند و برای اتصال آن ها به جوشکاری احتیاج است. به طور کلی از انواع مختلف اتصالات برای ادامه روند لوله کشی و تغییرات مورد نیاز در جهت جریان و انشعاب گیری استفاده می شود. ضمناً اتصالات موجود در صنعت را به جز بر اساس نوع اتصال، می توان بر اساس آلیاژ و آرایش لبه های آن نیز تقسیم بندی کرد.
اتصالات فشار قوی دنده ای کلاس 3000 بسیار پرکاربرد بوده و جهت اتصال لوله های فلزی و شیرآلات به یکدیگر به کار برده می شود و اتصال آنها به صورت رزوه ای (دنده ای) است. به طور کلی اتصال به وسیله رزوه یکی از قدیمی ترین شیوه های اتصال در خطوط لوله کشی است و اکثر اتصالات دنده ای برای لوله ها با قطر پایین (معمولا برای لوله ها با قطر نامی NPS2 و کوچکتر) استفاده می شوند. دلیل این امر این است که در سایزهای بزرگ اتصالات دنده ای به علت آب بندی دشوار کارایی ندارند.
اتصالات فشار قوی دنده ای به دلیل ضخامت زیاد قابلیت تحمل فشارهای بالا را دارند و بر حسب فشار قابل تحمل در کلاس های 2000، 3000 و 6000 دسته بندی می شوند. برای لوله های رده 160 از اتصالات فشار قوی دنده ای کلاس 3000 استفاده می شود.
انواع اتصالات فشار قوی دنده ای کلاس 3000 و ویژگی های آن
اتصالات فشار قوی دنده ای کلاس 3000 از جمله پر مصرف ترین اتصالات است که در انواع مختلفی وجود دارند که در ادامه تعدادی از آن ها نام برده شده اند:
- زانو 90 و 45 درجه
- سه راهی مساوی و تبدیلی
- چهار راه
- مهره ماسوره
- بوشن و نیم بوشن
- درپوش
- مغزی
از مهم ترین ویژگی های اتصالات فشار قوی دنده ای کلاس 3000 این است که قابلیت تحمل فشار های بالا را دارند و برای اتصال آن ها نیاز به جوشکاری نیست. یکی از مزایای استفاده از اتصالات دنده ای، به علت عدم استفاده از جوشکاری، هزینه پایین نصب آن و امکان جایگزینی اتصالات به شیوه راحت تر به علت رزوه ای بودن نحوه اتصال بوده و این به این معنی است که در صورت خراب شدن هر بخش از لوله، تنها همان بخش تعویض شده و نیازی به برش دادن جوش نیست و در نتیجه فرآیند تعمیر و نگهداری بسیار آسان می گردد.
ضمناً استاندارد ابعادی اتصالات فشار قوی دنده ای بر اساس ASME B16.11 بوده و این استاندارد شامل اطلاعاتی نظیر فشار کاری، مشخصات و تلورانس ابعادی، درصد عناصر و آلیاژهای مورد نیاز ساخت برای اتصالات دنده ای فشار قوی و اتصالات ساکت ولد است. اتصالات دنده ای فشار قوی کلاس 3000 معمولا در کاربردهای فشار بالا و غیر حساس مانند آتش نشانی، سیستم های خنک کننده صنعتی و … استفاده می شوند. از جمله مزایای اتصالات دنده ای فشار قوی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نیاز به مهارت نصب کم
- کارآیی بالا
- قابلیت آب بندی مناسب در دما و فشار بالا
روش تولید اتصالات فشار قوی دنده ای کلاس 3000
اتصالات فشار قوی دنده ای کلاس 3000، اتصالاتی هستند که همانند اتصالات ساکت ولد به روش فورجینگ (Forging) ساخته می شوند. فورجینگ که در فارسی همان آهنگری است، به فرآيندي گفته مي شود كه قطعه با تغيير شكل پلاستيك به خاطر اعمال نيروهاي فشاري توليد مي شود. لازم به ذکر است که فورجینگ يكي از قديمي ترين روش های تولید و فلزكاري شناخته شده است و از اين روش براي توليد قطعاتي كه در شرايط كاري با تنش بالا و بحراني كار مي كنند، استفاده می شود.
