دارای یک زین یا سیت است که دیافراگم از روی آن شیرها را می بندد.
می تواند برای سیالات خورنده استفاده شود.
کاربردها
به عنوان شیر انسدادی در صنایع غذایی و نوشیدنی، دارویی و بیوتکنولوژی استفاده می شود.
حرکت دوار (Rotary Motion)
انواع دریچه
توپی
پروانه ای
پلاگ
ویژگی های شیر دوار
مسیر جریان ساده
بازیابی بالا
ظرفیت بیشتر
خوردگی کمتر پکینگ
می تواند برای گل و لای و مواد ساینده استفاده شود.
بدون فلنج
کلاهک یکپارچه
قابلیت دسترسی بالا
شیر پینچ (Pinch Valve)
ویژگی ها
انسداد محکم
آستین قابل انعطاف به شیر امکان می دهد که مواد جامد را کاملا مسدود کند – جامداتی که نوعاً به وسیلۀ سیت به دام انداخته می شوند یا در شکاف های شیرهای کروی، شیر دیافراگمی، شیر پروانه ای، شیر دروازه ای یا شیر توپی گیر میکنند.
کاربردها
بهترین کاربرد آن برای کنترل سیالات خورنده است.
شیرهای توپی (Ball Valve)
ویژگی ها
انسداد محکم
حداقل انسداد برای سیال عبوری
ظرفیت جریان زیاد
می تواند در برابر فشار و دمای بالا مقاومت کند.
کاربردها
برای سیالات خطرناک و خورنده استفاده می شود.
شیر پروانه ای (Butterfly Valves)
ظرفیت جریان زیاد
برخلاف شیر توپی، دیسک در جریان سیال حضور دارد و بنابراین همواره افت فشار در جریان ایجاد می شود.
انسداد محکم
کاربردها
در صنایع فولاد، شکر و نساجی استفاده می شود.
عملگرها (Actuators)
در شیر کنترلی دیدیم که عملکرد این نوع شیر شامل موقعیت یابی بخش متحرک آن (پلاگ، توپ یا پره) نسبت به سیت ثابت شیر است. هدف عملگر شیر این است که پلاگ شیر را به درستی در موقعیتی قراردهد که سیگنال کنترلی مشخص میکند.
عملگر، سیگنال سیستم کنترلی را دریافت می کند و در پاسخ، شیر را به یک حالت کاملا باز یا کاملا بسته یا بازتر یا بستهتر حرکت می دهد.
انواع اصلی عملگرها عبارتند از:
نوع پنوماتیک
نوع الکتریکی
عملگرهای پنوماتیک (Pneumatic Actuators)
این نوع عملگرها دارای دو نوع اصلی هستند:
عملگر پیستونی
عملگر دیافراگمی
این عملگرها طوری طراحی شده اند که با تغییر میزان خاصی از فشار هوا، دوک حرکت می کند و شیر را از حالت کاملا بسته به کاملا باز در می آورد.
عملگر پیستونی (Piston Actuator)
می تواند فشار ورودی بالاتری را تحمل کند
می تواند حجم سیلندر کمتری داشته باشد
عموما در جایی استفاده می شود که حرکت عملگر دیافراگمی بسیار کوتاه بوده یا نیروی رانش بسیار کوچک باشد.
عملگرهای دیافراگمی (Diaphragm Actuators)
هوای فشرده شده به یک قطعه انعطاف پذیر به نام دیافراگم اعمال می شود.
این عملگرها تک جهته هستند (یعنی هوا از یک جهت دیافراگم اعمال می شود.)
عملگرهای الکتریکی (Electric Actuator)
عملگرهای الکتریکی از یک موتور الکتریکی با دامنه ولتاژ 230 Vac، 110 Vac، 24 Vac و 24 Vdc استفاده می کنند.
دو نوع عملگر الکتریکی وجود دارد: 1. VMD (محرک موتور شیر) – تنظیم کننده.